Cô Chín Âm Dương là ai ? 

Cô Chín Âm Dương hay được gọi với cái tên thân thiện Cô Bé Âm Dương. Theo thần thoại, Cô là một nàng công chúa xinh đẹp, con gái thứ chín của Ngọc Hoàng. Cô Chín cũng được mô tả là một người mẹ rất xinh đẹp, mặc áo choàng lụa đỏ, mái tóc dài đen mượt mà, tay phải cầm quạt cắm hoa thuỷ tiên. Do mắc tội cô phải xuống hạ giới sống kiếp người. Sau khi vượt qua nhiều kiếp nạn, Cô đã tu hành thành Phật và được tôn thành Thánh Mẫu. Cô được thờ cúng ở nhiều đền, chùa trên khắp cả nước trong đó nổi bật nhất là đền Sòng Sơn tại Thanh Hoá và đền Cô Chín Giếng.

Các Truyền thuyết về Cô Chín Âm Dương

1. Cô Chín – Tiên nữ giáng trần:

Theo thần thoại này, Cô Chín là một thần tiên đầu thai. Nàng xinh đẹp, tài giỏi phép thuật lại có tâm hồn nhân từ. Nàng xuất hiện nhằm cứu giúp dân chúng, đuổi tà ma, chữa bệnh dịch giúp dân. Sau khi hoàn thành nhiệm vụ, Cô Chín trở về trời và được gọi là Cô Chín Âm Dương.

2. Cô Chín – Nữ tướng tài ba:

Truyền thuyết này nói rằng Cô Chín là một nữ tướng tài giỏi trong lịch sử Việt Nam. Nàng đã tham dự nhiều trận đánh và đạt được nhiều chiến tích lừng lẫy. Sau khi mất, Cô Chín được tôn lên ngôi nữ thần và được thờ cúng ở nhiều đình, chùa.

3. Cô Chín – Vị thánh cai quản âm phủ:

Theo tín ngưỡng Tứ Phủ, Cô Chín là nữ thần cai quản cõi âm. Nàng có khả năng cai quản các linh hồn và định đoạt vận mệnh của họ sau cái chết. Người dân thường xuyên cầu khấn Cô Chín để cầu xin chở che, phù hộ và nhận thêm may mắn, tiền tài.

4. Tưởng nhớ hậu quả của cuộc đại chiến Sòng Sơn và sự hy sinh của Cô Chín

Cuộc chiến tại Sòng Sơn là một trận đánh lịch sử bi tráng nổ ra vào khoảng thế kỉ 10, giữa triều đình vua Đinh Tiên Hoàng và 12 sứ quân. Trận đánh diễn ra ở khu vực Sòng Sơn, ngày nay là huyện Nho Quan, tỉnh Ninh Bình. Nhiều quân lính hi sinh, nhiều người dân bị thương. Vua Cha Bát Hải chúng kiến đau thương đã phái Cô Chín đến Sòng Sơn nhằm cứu giúp những người bị thương. Để chữa trị cho những người lính bị thương nước Cô Chín luyện thuốc được lấy từ một giếng gần đó, một giếng có 9 mạch. Ngay sau khi hoàn thành sứ mạng của mình, Cô Chín đã bay về trời, Người dân Nho Quan đã dựng miếu thờ Cô Chín ở Sòng Sơn và một miếu nhỏ thờ phụng cô ở Âm Dương Linh Từ. Giếng thần Sòng Sơn nơi Cô Chín lấy nước để chế thuốc được xem là một địa điểm lịch sử văn hoá quan trọng.

Đền thờ Cô Chín Âm Dương