Chúa Bắc Hà Bà Thiên Thiên Uy Linh Công Chúa là ai ? 

Chúa Bà Bắc Hà Thiên Thiên Uy Linh Công Chúa là một vị thánh Bất tử trong tín ngưỡng thờ cúng Thánh Mẫu của người Việt Nam. Bà được tôn sùng trong Tứ Phủ và là vị Thánh Mẫu quản lí Nhân gian. Theo truyền thuyết dân gian, Chúa Bà Bắc Hà Thiên Thiên Uy Linh Công Chúa là con gái thứ 7 của Ngọc Hoàng giáng trần nhằm cứu giúp người dân. Theo một số truyền thuyết khác, Chúa Bà vốn dĩ là một tiên nữ trên Trời được phái xuống hạ giới nhằm cai trị và chở che giúp đỡ người dân.

Các Truyền thuyết về Chúa Bắc Hà

Huyền thoại về Bà Chúa Bắc Hà – Vị nữ anh hùng cứu nước và che chở cho dân lành

Tương truyền, Bà Chúa Bắc Hà đầu thai vào gia đình họ Quách, một gia tộc danh giá, giàu sang và rất nổi tiếng ở Phủ Bắc Hà (ngày nay là xã Lương Phong, huyện Hiệp Hoà, tỉnh Bắc Giang) vào khoảng giờ Tý, ngày Ất Mùi, năm Giáp Ngọ (1064). Khi còn là công chúa, bà nổi danh với nét xinh đẹp kiều diễm cùng tư chất thông minh, học vấn uyên bác.

Năm 1076, giặc Tống xâm lăng đất nước Đại Việt, gây ra bao tai hoạ đối với dân chúng. Khi ấy, Bà Chúa Bắc Hà đã có nhiều kế sách giúp các tướng lĩnh đánh đuổi giặc, đóng góp to lớn vào công cuộc đánh đuổi giặc ngoại xâm. Bà cũng khuyến khích nhân dân tích trữ lúa gạo, cung ứng sức người, sức của cho triều đình nhằm giúp đỡ quân sĩ.

Đặc biệt, theo tương truyền, bà cũng là nữ tướng đã giúp đỡ thái tử Linh Lang đánh đuổi Triệu Tiết, Quách Quỳ trong cuộc giao tranh, đóng góp lớn lao vào chiến thắng lẫy lừng của Lý Thường Kiệt tại trận phòng tuyến sông Như Nguyệt.

Năm Giáp Ngọ, giờ Tý, tháng Giêng, Bà Chúa Bắc Hà đã phò giúp cho dân chúng được mùa chiêm tốt tươi, làm ăn phát đạt. Phủ Bắc Hà ngày càng trở nên phồn hoa, hưng thịnh hơn bao giờ hết.

Để tưởng nhớ công lao cao cả của vị nữ tướng tài ba, người dân đã dựng Đền thờ Bà ngay giữa vùng đất Bắc Hà và thờ cúng đời đời. Các đời vua cũng ghi nhận công ơn của bà qua những sắc phong, theo sử sách, triều vua Lê Thánh Tông, Bà được truy phong là Thiên Thiên Uy Linh Công Chúa tối linh nữ thần – tên của Bà được nhắc đến ngày nay.

1. Truyền thuyết về hai anh em họ Vũ:

Hai anh em họ Vũ, tên là Vũ Văn Uyên và Vũ Văn Mật là những nhân vật có công trạng lớn lao trong sự nghiệp giúp đỡ hoàng đế Lê Hiển Tông dẹp loạn Bắc Hà. Vua Lê Hiển Tông đã phong cho họ làm Vua và cai trị vùng đất Bắc Hà (ngày nay là huyện Bắc Hà, tỉnh Lào Cai). Sau khi mất, hai anh em họ Vũ được người dân tôn sùng như Chúa Bắc Hà.

2. Truyền thuyết về Chàng Rồng và Nàng Rắn:

Chàng Trai là một đứa con rất có hiếu, dù gia cảnh còn lắm khó khăn. Một hôm khác, Chàng Trai lên rừng kiếm củi đã tìm được Nàng Tiên. Nàng Cảm động trước sự hiếu thảo của Chàng Tiên nên đã giúp đỡ mẹ con Chàng Trai. Sau khi Nàng Tiên về trời, Chàng Đã xây miếu thờ nhằm tưởng niệm Nàng. Nàng Tiên chính là Chúa Bắc Hà.

3. Truyền thuyết về Con Rồng:

Một con Rồng đã bơi đến hồ nước trong làng. Người dân quanh vùng đã chữa trị cho Rồng. Để đền ơn, Ngài đã cứu giúp người dân trong làng. Sau khi Rồng về trời, người dân dựng miếu thờ để tưởng niệm. Rồng chính là Chúa Bắc Hà.

Các đền thờ Chúa Bắc Hà

Đền thờ Bà Chúa Bắc Hà, hay còn gọi là đền Thôn Khánh, nằm ở xã Lương Phong, huyện Hiệp Hoà, tỉnh Bắc Giang. Ngôi đền linh thiêng này hấp dẫn du khách gần xa nhờ có vẻ đẹp nguy nga tráng lệ cùng truyền thuyết thần thoại về Bà Chúa Bắc Hà – vị nữ thần chở che bảo vệ dân lành.

Để đến đền Thôn Khánh, du khách có thể đi theo đường quốc lộ 37 từ Hà Nội đến Bắc Giang, hoặc đi theo đường quốc lộ tỉnh 293 từ thành phố Bắc Giang. Sau khi đi vào ngã ba Đình Trám, du khách đi thêm khoảng 12 km là đến nơi đền thờ.

Ngôi đền được toạ lạc trên một đỉnh núi cao, vây xung quanh bằng những hàng cây cổ thụ. Kiến trúc đền thờ in đậm dấu ấn lịch sử với ba toà lớn: thượng điện, trung điện và hậu cung.