Nghê phong thuỷ là gì ?
Tranh Nghê là một linh vật phong thuỷ có xuất xứ từ Trung Quốc được du nhập vào Việt Nam và được ứng dụng phổ biến trong cuộc sống tâm linh và phong thuỷ của người Việt. Tranh phong thuỷ Nghê là sự phối hợp giữa hai con vật nghê và sư tử có hình dáng tương tự sư tử, kỳ lân có sừng.Tranh ngũ nghê là một trong những mẫu tranh phong thuỷ được ưa thích nhất hiện nay. Tranh ngũ nghê có tác dụng trấn giữ, xua đuổi tà ma, đem tới tài lộc và bình an cho gia chủ. Tranh Ngũ Nghê là một con thú có ngoại hình tương tự sư tử tuy nhiên kích thước bé gọn, hiền hoà hơn. Nghê thường được dùng tại các quần thể di tích như đình đền, lăng mộ, hoàng cung nhằm canh gác, bảo vệ. Trong tranh ngũ nghê, nghê được khắc hoạ với 5 hình dáng khác nhau, đại diện cho 5 phương hướng:
- Nghê đứng chính giữa đại diện cho quyền lực, là linh hồn của toàn bộ bức tranh.
- Nghê quay mặt về hướng đông đại diện cho việc sinh trưởng, lớn mạnh.
- Nghê quay mặt về hướng nam đại diện cho quyền lực, uy nghi.
- Nghê quay mặt về hướng tây đại diện cho sự sung túc, giàu có.
- Nghê quay mặt về hướng bắc đại diện cho sự kiên cố, giàu sang.
Truyền thuyết về nghê phong thuỷ
- Nghê tại đình làng cổ Bắc bộ: Làng cổ Bắc bộ ở Việt Nam là nơi chứa đựng nhiều giá trị lịch sử và văn hoá truyền thống của dân tộc. Trong các ngôi làng cổ kính, bạn tìm thấy vô số tượng điêu khắc và hình ảnh những con Nghê, chủ yếu là trong khuôn viên đình làng hoặc miếu thờ. Hình ảnh con Nghê thường được sáng tạo ra nhằm tượng trưng cho sự hưng thịnh, tài lộc và phú quý trong tín ngưỡng và văn hoá truyền thống của người Việt. Tượng Nghê có thể làm bằng đá, đồng, gốm, hoặc các vật liệu khác thường tuỳ thuộc theo yêu cầu và truyền thống của mỗi làng quê.
- Hàng nghê gỗ tại Thái miếu nhà Hậu Lê: Thái Miếu là một trong những địa điểm lịch sử và tôn giáo nổi tiếng của Việt Nam. Nó nằm ở thành phố Hà Nội và được xây nhằm thờ các ông vua của triều đại Hậu Lê. Thái Miếu là một trong những di tích tiêu biểu của người Việt trong việc vinh danh triều đại vua Hậu Lê và các nghi thức tâm linh cổ truyền. Trong Thái Miếu, bạn có thể thấy nhiều tượng điêu khắc và tranh nghê gỗ truyền thống.
- Nghê đá tại lăng họ ngọ
Nghê đá lăng họ Ngọ là một công trình điêu khắc đá độc đáo, được hoàn thành vào khoảng năm 1697 dưới triều vua Lê Hy Tông. Nghê đá được dựng ở phía trước lăng của Ngọ Công Quế, một vị quan võ có công lao to lớn đối với sự nghiệp dẹp loạn, trị an vào thời này. Nghê đá có chiều cao khoảng 2,5 mét, chiều dài khoảng 2 mét, chiều rộng khoảng 1 mét. Nghê đá có kiểu dáng uy nghi tráng lệ, với mình dragon, thân phượng, miệng hổ, có một sừng trên đầu. Nghê đá được chạm trổ công phu, chứng tỏ bàn tay khéo léo của người thợ thủ công Việt Nam. Nghê đá là hình tượng của sự bảo hộ, chở che của thần linh với gia đình họ Ngọ. Nghê đá cũng là biểu trưng của danh dự, quyền lực, cùng sự hưng thịnh của gia đình họ Ngọ.
- nghê chầu cổng chùa Lại Yên
Nghê chầu cổng chùa Lại Yên là hai bức phù điêu đá lớn nằm ở hai bên cổng chùa Lại Yên, tại xã Lại Yên, huyện Hoài Đức, thành phố Hà Nội. Hai bức phù điêu đá được xây vào khoảng thế kỷ 18, dưới triều vua Lê Hiển Tông. Nghê chầu cổng chùa Lại Yên có ý nghĩa vô cùng lớn với chùa Lại Yên và người dân địa phương. Nghê là hình tượng của việc bảo hộ, chở che của thánh thần cho chùa Lại Yên. Nghê cũng là hình tượng của sức mạnh, quyền uy, thể hiện sự hưng thịnh của chùa Lại Yên.
- Tranh Nghê chầu – tranh Kim Hoàng đương đại: Tranh Nghê Chầu là một trong những dòng tranh dân gian nổi tiếng của làng nghề Kim Hoàng, một trong những làng nổi danh với nghệ thuật tranh dân gian của Việt Nam. Kim Hoàng nằm ở huyện Thanh Oai, tỉnh Hà Tây (hiện là một phần của thành phố Hà Nội). Tranh Kim Hoàng chủ yếu được làm trên giấy với các màu sắc sơn dầu thiên nhiên. Tranh Nghê Chầu cũng minh hoạ các biểu tượng như con gà hoặc kỳ lân, đây là các hình tượng đặc trưng của văn hoá dân gian Việt Nam, được xem là biểu trưng của tài lộc và thịnh vượng. Trong các tác phẩm Nghê Chầu, bạn sẽ thấy con nghê đẹp đẽ và sang trọng đang cưỡi trên lưng các con gà hoặc nghê trống.
- Tranh Nghê béo trấn bao tiền đứng cầu như ý gỗ trắc: Nghê Béo cũng được điêu khắc khá cầu kỳ, với hình ảnh của một con quái vật tròn trịa, mập béo, luôn có dấu hiệu hạnh phúc. Đặc điểm nổi bật của tượng chính là bên trong tượng có một ngăn kéo, nơi người ta hay đút tiền vào đó. Theo phong thuỷ, việc bỏ tiền vào Nghê Béo sẽ mang tới sự may mắn và tài lộc cho gia chủ hoặc công ty.
- Tranh Đôi Nghê Ngồi Bệ Bằng Đồng: Một cặp Nghê Ngồi Bệ thông thường bao gồm hai con nghê, hoặc có hình ảnh của các con vật tượng trưng cho sự giàu có, thịnh vượng, và hôn nhân gia đình. Những con nghê đực sẽ ngồi trên một bệ hoặc nền đồng, tượng trưng cho cuộc sống thịnh vượng và hạnh phúc.
- Tượng Nghê Cõng Chân Nến Men Xanh Bát Tràng Cao cấp: Tượng Nghê Cõng Chân Nến Men Xanh có thể ám chỉ về một tượng Nghê, một trong những hình tượng khá quen thuộc trong mỹ thuật và tín ngưỡng dân gian của nhiều nước châu Á, chủ yếu là Trung Quốc và Việt Nam. Tượng Nghê thông thường được chế tạo với dáng vẻ của một con thú giống nghê, có chân dài và đôi cánh, hình dáng nom khá thanh tú và uyển chuyển.
- Tượng đạt ma tam nghê: “Tượng Đạt Ma Tam Nghê” là một tượng điêu khắc có xuất xứ từ văn hoá Phật giáo. Trong Phật giáo, Đạt Ma Tam Nghê là một trong sáu loại nguyên tố, đại diện cho sự thuần khiết và thiêng liêng, nó thường xuyên được xuất hiện trong các ngôi chùa và đền thờ Phật giáo.
- Tranh Nghê đá trắng cẩm thạch: Nghê đá trắng cẩm thạch là một loại điêu khắc hoặc tượng điêu khắc được làm từ loại đá trắng cẩm thạch, một loại đá quý có màu sắc trắng thuần khiết và vân mây mịn. Nghê đá trắng được làm ra nhằm biểu trưng cho sự may mắn, suôn sẻ, sự thuần khiết theo tín ngưỡng và tôn giáo của nhiều văn hoá Đông Á.
- Tranh Nghê đá xanh: Nghê đá cũng có khi được làm dùng trong trang trí nội thất, thờ cúng phượng trong các ngôi chùa, khi được biếu quà với mong muốn đem tới tài lộc cho người nhận.
Con nghê hợp với tuổi nào ?
Theo quan niệm phong thuỷ, con nghê thích hợp với tuổi Dần, Mão, Ngọ. Những tuổi trên là tam hợp hoặc lục hợp với con nghê, vì vậy đặt con nghê trong nhà sẽ mang lại phú quý, tài lộc, công danh cho gia chủ. Ngoài ra, con nghê cũng thích hợp với mệnh Thổ. Những gia chủ thuộc mệnh Thổ đặt con nghê trong nhà cũng sẽ mang lại phú quý, tài lộc.
Cụ thể, con nghê hợp với những tuổi sau:
- Tuổi Dần: 1914, 1926, 1938, 1950, 1962, 1974, 1986, 1998, 2010, 2022
- Tuổi Mão: 1915, 1927, 1939, 1951, 1963, 1975, 1987, 1999, 2011, 2023
- Tuổi Ngọ: 1916, 1928, 1940, 1952, 1964, 1976, 1988, 2000, 2012, 2024
Nghê là linh vật có ngoại hình tương tự chó săn, tuy nhiên có khá nhiều bộ phận đặc biệt như đuôi, bờm, . .. Nghê được xem là linh vật có khả năng xua đuổi ma quỷ, đem tới tài lộc, bình yên cho chủ nhân.
Cách đặt con nghê trong nhà
Theo quan niệm phong thuỷ, con nghê là loài động vật có khả năng xua đuổi tà ma, mang lại tài lộc, phú quý cho gia chủ. Vị trí đặt con nghê tốt nhất là ở hướng cửa ra vào. Khi đặt con nghê ở vị trí tốt, con nghê sẽ có tác dụng trấn trạch, xua đuổi tà ma, bảo vệ gia chủ và tài lộc của mình.
Số lượng con nghê cần là số lẻ. Số lượng con nghê phổ biến là 1, 3, 5, 7, 9.
- Con nghê 1: Con nghê 1 tượng trưng cho sự độc lập, quyền lực.
- Con nghê 3: Con nghê 3 tượng trưng cho sự may mắn, tài lộc.
- Con nghê 5: Con nghê 5 tượng trưng cho sự thịnh vượng, phát đạt.
- Con nghê 7: Con nghê 7 tượng trưng cho sự thành công, hanh thông.
- Con nghê 9: Con nghê 9 tượng trưng cho sự viên mãn, trọn vẹn.