Quan Lớn Đệ Ngũ Tuần Sát là ai ?

Quan Lớn Đệ Ngũ Tuần Sát hay thường gọi là Quan Đệ Ngũ Tuần Tranh là một trong Ngũ Vị Tôn Ông thuộc tín ngưỡng Tứ Phủ được thờ cúng ở nhiều đền, chùa trên khắp cả nước. Một số truyền thuyết nói rằng Quan là con trai thứ năm của Vua Cha Bát Hải. Một số truyền thuyết khác nói rằng Quan là một viên quan triều đình sau khi chết được tôn lên ngôi vua. Quan Lớn Đệ Ngũ Tuần Sát cũng được miêu tả là một vị quan lớn uy nghiêm, mái tóc dài, vận y phục màu tím, đầu đeo vương miện, tay phải lăm lăm gươm đao. Quan cũng được coi là vị thần tiên hay hát hò, nhảy nhót và hay hầu đồng theo các nghi thức hầu bóng. Quan Lớn Đệ Ngũ Tuần Sát được thờ cúng ở nhiều đền, chùa trên khắp cả nước, địa điểm thờ tự chủ yếu của ông là đền Kỳ Cùng (Lạng Sơn).

Các truyền thuyết về Quan Lớn Đệ Ngũ Tuần Sát

•  Theo sự tích trên, Quan Lớn là một viên tướng thời nhà Lê, hiệu là Trần Triệu. Ông là quan tài giỏi, đức độ lại có tinh thần yêu nước. Khi vua Lê Thánh Tông đi vi hành, Quan Lớn được điều đi dẹp loạn giặc. Ông đã chiến đấu dũng cảm và lập được công trạng. Tuy nhiên, vì bị kẻ gian hãm hại, ông bị bắt và đày đi Lạng Sơn. Tại đây, ông đã tu hành và trở thành một vị thần tiên thiêng. Sau khi qua đời, ông tiếp tục cứu giúp nhân dân và được suy tôn là Quan Lớn Tuần Tranh, một trong những vị quan thiêng thuộc hệ thống tín ngưỡng Tứ Phủ.
• Cũng có giả thiết nói chính Quan Lớn Đệ Ngũ Tuần Sát là Chàng Trương trong tuồng chèo “Quan Âm Thị Kính”. Sau thời gian bị giam cầm và chết oan ức, Chàng Trương biến trở thành vị thần linh bất tử cai trị miền rừng núi và cứu giúp nhân dân.

Đền thờ Quan Lớn Đệ Ngũ Tuần Sát

Đền Quan Lớn Tuần Tranh tại Ninh Giang- Hải Dương

Đền Quan Lớn Tuần Tranh nằm ở thôn Tranh Xuyên, xã Đồng Tâm, huyện Ninh Giang, tỉnh Hải Dương. Đền thờ Quan Lớn Tuần Tranh, vị tướng mà nhân dân Đồng Tâm tôn thờ là đã có công khai phá và chở che người dân khu vực này.

Đền Kỳ Cùng thờ quan lớn tuần tranh tại Lạng Sơn

Đền Kỳ Cùng nằm ở phường Vĩnh Trại, thành phố Lạng Sơn, tỉnh Lạng Sơn, Việt Nam. Đền được xây dựng vào khoảng thế kỉ 17, thờ phụng vị thần Giao Long – vị thần quản lý sông ngòi và đem tới may mắn cho dân làng.

Đền Kỳ Cùng được toạ lạc trên một đỉnh núi cao, hướng ra con sông Kỳ Cùng mộng mơ. Đền có kiến trúc đặc biệt với 3 gian chính điện, 2 gian hậu cung cùng 1 gian ống muống. Gian hậu cung là nơi thờ phụng vị thần Giao Long và Quan Tuần Tranh. Tượng thần Giao Long được tạc bằng gỗ mít, cao hơn 1m, được kê trên một bệ cao và được tô điểm bởi nhiều màu sắc, hoạ tiết.

Lễ hội Quan Lớn Tuần Tranh

Theo truyền thuyết, Quan Lớn Tuần Tranh là một viên tướng thời vua Lê. Ông được phái đi tuần tiễu vùng đất Hải Dương. Khi đến nơi, ông phát hiện ở Hải Dương vô cùng hoang vắng, người dân rất nghèo khổ. Ông đã góp sức trợ giúp nhân dân khai phá vùng đất mới, phát triển kinh tế. Sau ngày ông qua đời, dân làng đã dựng miếu thờ cúng nhằm ghi nhớ công ơn của ông. Lễ hội diễn ra suốt 3 ngày đêm với nhiều hoạt động văn hoá tín ngưỡng phong phú, đa dạng:

1. Lễ rước kiệu Ông từ đền Tranh ra miếu.
2. Lễ thắp nhang, cúng tế Ông.
3. Lễ cầu an, cầu siêu.
4. Các buổi trình diễn nghệ thuật dân gian.
5. Các dịch vụ vui chơi giải trí khác.

Bài văn khấn Quan Lớn Đệ Ngũ Tuần Sát:

Nam mô A Di Đà Phật!

Kính lạy Quan Lớn Đệ Ngũ Tuần Sát!

Con là (họ tên), ngụ tại (địa chỉ). Hôm nay, con thành tâm sắm sửa lễ vật, dâng lên trước điện Quan Lớn, lòng thành kính khôn xiết.

Con xin phép Quan Lớn cho con được lạy tạ ơn trên đã ban cho con và gia đình sức khỏe, bình an, may mắn trong cuộc sống.

Con xin Quan Lớn chứng giám lòng thành của con, phù hộ độ trì cho con và gia đình:

• Gia đạo bình an, hạnh phúc viên mãn.
• Công việc thuận lợi, tấn tài tấn lộc.
• Sức khỏe dồi dào, tai qua nạn khỏi.
• Con cái học hành giỏi giang, thành đạt trong cuộc sống.

Con xin Quan Lớn ban cho con trí tuệ sáng suốt, lòng dũng cảm và nghị lực để vượt qua mọi khó khăn, thử thách trong cuộc sống.

Con nguyện sẽ luôn sống tốt đời đẹp đạo, làm việc thiện, giúp đỡ người khác để không phụ lòng mong mỏi của Quan Lớn.

Cúi xin Quan Lớn chứng giám lòng thành của con.