Cô bé thượng Ngàn là ai ?

Cô Bé Thượng Ngàn là một trong những thánh nữ chính trong tín ngưỡng Tứ Phủ, trực thuộc Hàng Cô (hay thường gọi là Hàng Thánh Cô) hầu sau giá Cô Mười Đồng Mỏ, trước giá Cô Bé Thoải. Theo thần thoại, Cô Bé Thượng Ngàn là con gái thứ của Vua Cha Bát Hải Động Đình. Cô Bé Thượng Ngàn đầu thai thành con của một gia tộc họ Phạm tại Thanh Hoá. Cô Bé Thượng Ngàn có sắc đẹp tuyệt vời cùng một lòng nhân hậu mênh mông. Khi khôn lớn, Cô Bé Thượng Ngàn lên chùa đi tu và xuất gia. Sau khi mất, Cô Bé Thượng Ngàn được tôn lên ngôi thánh và đời đời thờ cúng tại Tứ Phủ.

Các truyền thuyết về Cô Bé Thượng Ngàn

Truyền thuyết Nàng Hoàng Bà Xa hoá thân Cô Bé Thượng Ngàn

Tương truyền, vào khoảng thời cổ xưa, khi giặc Ân xâm lấn bờ cõi, cha của Hoàng Bà Xa là Đức quan Hoàng Bảy đã huy động nghĩa quân đi đánh giặc. Nàng Hoàng Bà Xa, dù là con gái nhưng mang trong mình lòng thương nước mãnh liệt, đã cầu xin cha mình cùng ra trận chiến đấu. Với tài năng cùng lòng quả cảm phi thường, Hoàng Bà Xa đã giúp cha cùng nghĩa quân lập nên vô số chiến công vang dội, phá tan bọn giặc Ngoại xâm, đem lại thái bình cho đất nước. Sau khi cuộc chiến chấm dứt, nhằm tưởng nhớ công lao to lớn của vị nữ tướng tài ba, nhân dân địa phương đã xây dựng miếu thờ ở Tân An- Lào Cai, nơi đây nhằm tưởng niệm và vinh danh bà là cô bé thượng ngàn.

Cô Bé thượng ngàn Minh Lương – Vị cô bé thượng ngàn thánh Mường hiển linh

Tương truyền, ở một bản làng Mường xa xôi, có một đại gia đình dân tộc Dao – Mường sinh sống, có một cô con gái xinh xắn, dễ thương tên là Minh Lương.

Một hôm nọ, lúc đi làm đồng về, hai ông bà hoảng hốt khi phát hiện con gái đã bị hai con rắn độc cắn tử vong. Quá đau đớn, họ không dám an táng mà lại để cô trên nền nhà.

Sáng hôm ấy, chuyện thần kỳ đã xảy ra. Mọi người trong làng thấy mối đùn lên đắp mộ cho cô. Cho rằng đây là tín hiệu thiêng liêng, người dân đã dựng đền thờ nhằm tưởng niệm cô bé Minh Lương.

Thời gian trôi đi, vào thời kì triều đình đánh giặc Ngoại xâm, Cô bé Minh Lương đã từng giúp đỡ quân lính triều đình dẹp yên giặc ngoại xâm, giữ bình yên bờ cõi. Không chỉ thế, cô cũng bao phen trợ giúp người dân trị bệnh dịch, trải qua bao khó khăn trong đời sống.

Từ đó, người dân quanh khu vực coi cô là vị thánh Mường hiển linh. Miếu thờ cô được tôn tạo khang trang, trở thành điểm du lịch linh thiêng thu hút nhiều người dân về cúng bái, cầu mong được cô phù hộ độ trì.

Truyền thuyết Cô Bé Mỏ Than – Cô bé thượng ngàn dũng cảm và nhân hậu

Truyền thuyết nói rằng, ở vùng đất Mỏ Than, có một nàng tiên nữ gọi là Cô Bé. Nàng là con dâu của Ngọc Hoàng, được phái xuống trần gian nhằm canh giữ mỏ vàng của vua cha mẫu mẹ.

Theo lời kể, Thần Kim Quy và cá Kình biển Đông phát hiện ra mỏ quý và âm mưu mang đi. Ông Cóc ở gần miếu Sơn Thần biết chuyện, báo lên Ngọc Hoàng. Ngay lập tức, Ngọc Hoàng cử Cô Bé xuống địa giới. Nàng cưỡi rồng bay xuống, chặn đứng âm mưu của Thần Kim Quy và cá Kình. Nhờ vậy, “mỏ tụ đồng” xưa được bảo vệ cho bách gia trăm họ.

Cô Bé Mỏ Than chính là nàng tiên nữ nhân hậu. Nàng trị bệnh giúp người, lấy cây cối làm mát mỏ, và mời bầy chim ngũ sắc đến múa ca. Khi đi khuất, nàng gửi lại đôi chân dài màu đen (đôi long xà có mào) để trông coi đền giữ phủ.

Tương truyền, ai nhìn thấy ông rắn có mào sẽ được lên danh lên giá, nhưng phải là người thực tâm hướng thiện.

Câu chuyện cổ tích Cô Bé Mỏ Than là tượng trưng cho sự thông minh, tốt bụng cùng tâm hồn lương thiện. Nàng là vị tiên nữ được nhân dân Mỏ Than kính trọng và yêu quý.

Đền thờ Cô Bé Thượng Ngàn ở đâu ?

Đền thờ Cô Bé Thượng Ngàn có ở nhiều nơi, nhưng nơi thờ Cô nổi tiếng nhất là nằm tại đền Quan Đệ Tam trên đường Hùng Vương, Lạng Sơn. Nơi đây được coi là nơi Cô hay về ngự.

Ngoài ra, Cô Bé Thượng Ngàn cũng được người dân thành kính thờ phụng ở đền Chí Mìu, Bắc Giang, ở đây nhân dân gọi cô với cái tên thân mật là Cô Bé Chí Mìu.

Bài văn khấn Cô Bé Thượng Ngàn:

Kính lạy Đức Vua Cha Bát Hải Động Đình!

Kính lạy Đức Mẫu Liễu Hạnh!

Kính lạy Mẫu Thượng Ngàn, Chầu Bé Thượng Ngàn!

Kính lạy chư vị Tiên Nương, Thánh Cô, Quan Lớng, Quan Nhỏ!

Hôm nay là ngày …. tháng …. năm …., con là …., ngụ tại …., thành tâm dâng lễ vật, hương hoa, bày tỏ lòng thành kính, cầu xin các vị thánh Mẫu phù hộ độ trì.

Con xin tấu trình:

Con là …., năm nay …. tuổi, …. (độc thân/đã lập gia đình), có …. con (nếu có). Gia đình con hiện sống …. (tình hình gia đình).

Cuộc sống của con hiện gặp nhiều khó khăn, trắc trở (nêu ra những khó khăn, mong muốn).

Con biết, con đường tu hành còn nhiều chông gai, con mong được các vị thánh Mẫu dẫn dắt, soi sáng con đường tâm linh.

Con xin phép được cầu nguyện:

• Xin các vị thánh Mẫu ban cho con sức khỏe dồi dào, tâm trí sáng suốt, để con có thể vượt qua mọi khó khăn, thử thách trong cuộc sống.
• Xin các vị thánh Mẫu ban cho con tài lộc, may mắn, công việc thuận lợi, gia đình bình an, hạnh phúc.
• Xin các vị thánh Mẫu che chở, bảo vệ con khỏi mọi điều xui xẻo, tai ương, bệnh tật.
• Xin các vị thánh Mẫu cho con được giác ngộ, mở rộng tâm hồn, hướng thiện, sống tốt đời đẹp đạo.

Con xin hứa sẽ luôn giữ gìn đạo đức, lòng thành kính, biết ơn, tích cực làm việc thiện, giúp đỡ mọi người.

Con xin cúi đầu lạy tạ ơn các vị thánh Mẫu.

Nam mô a di đà Phật!

Lạy Mẫu!

Lạy Cô!

Con xin lạy!

Dấu hiệu nhận biết người có căn Cô Bé Thượng Ngàn

Người có căn Cô sẽ có những biểu hiện và sở thích nhất định. Khi Cô xuống đồng, người hầu đồng sẽ có những biểu hiện như run rẩy, mồ hôi toát ra, nói giọng khác lạ, hát những bài hát chầu văn, . .. Hầu đồng Cô Bé Thượng Ngàn là một nghi lễ linh thiêng để tỏ lòng thành kính trọng và tri ân tới Cô. Khi tiến hành nghi lễ này, cần chú ý một vài điểm nhằm bảo đảm tính trang trọng và tôn nghiêm.