Cậu bé cửa Đông là ai ?
Cậu Bé Cửa Đông hay thường được xưng là Cậu Bé Cửa Suốt là một vị thần được thờ cúng rất nhiều nơi tại Việt Nam, chủ yếu là ở khu vực ven biển Đông. Theo tương truyền, Cậu Bé Cửa Đông là một vị tướng quân trẻ tuổi tài giỏi đã hi sinh trong trận chiến đấu với giặc Nguyên Mông. Sau khi mất, linh hồn của Cậu đã cứu giúp người dân bị nạn trên biển cả, vì thế được ngư dân tôn sùng là vị thần linh phù hộ cho người dân. Có nhiều giả thiết khác nhau xung quanh lai lịch của Cậu Bé Cửa Đông. Một số giả thuyết nói rằng Cậu là con của Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn, người khác thì nói rằng Cậu là một viên quan trẻ tuổi dưới trướng của Hưng Đạo Vương. Cậu Bé Cửa Đông được miêu tả là một thanh niên khoẻ mạnh, cường tráng, với khả năng võ nghệ siêu phàm. Đền thờ Cậu Bé Cửa Đông được xây dựng tại nhiều địa điểm ở Việt Nam, nhưng nổi bật nhất là đền Cửa Ông tại xã Cửa Ông, huyện Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh.
Truyền thuyết về Cậu Bé Cửa Đông – Vị thánh trấn giữ cửa biển
Theo một vài tư liệu, Cậu Bé Cửa Đông được trao trọng trách trấn giữ vùng biển phía Đông, giữ gìn biên cương Tổ quốc trước hoạ xâm lăng. Hình ảnh Cậu hay được mô tả là một cậu trai khôi ngô, cao lớn, cưỡi voi trắng, vai mang kiếm, phong thái oai hùng. Có nhiều giả thuyết xung quanh lai lịch của Cậu Bé Cửa Đông rằng Cậu là cháu nội của Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn, ngang hàng với Cô Bé Cửa Suốt. Tuy nhiên, điều trên vẫn chưa bằng chứng xác thực. Theo quan điểm dân gian, Cậu Bé Cửa Đông là một vị thần nhí, được Đức Ông Đệ Tam giao toàn quyền cai quản Cửa Đông. Tuy nhiên, tại Đền Cửa Ông không có ngai thờ hay bài vị của Cậu, hiện Cậu đang được thờ cúng bên ngoài đền, trong một ngôi đền Mẫu cạnh đấy.
Đền thờ Cậu Bé Cửa Đông
Đền Cậu Bé Cửa Đông cũng còn gọi là Miếu Ông Hoàng, Đền Trấn Hải hay Miếu Ông Phỗng. Nơi đây được coi là nơi thiêng liêng chở che, phù hộ các tàu thuyền trong mỗi lần ra khơi. Do đó, mỗi lần ra khơi, họ đều về đây thắp nhang cầu xin may mắn, mưa thuận gió hoà và tôm cá đầy khoang.
Hàng năm, vào khoảng tối ngày 18 tháng 6 âm lịch, nhân dân trên đảo Quan Lạn cùng du khách gần xa đều tập trung tại đền Cậu Bé Cửa Đông để tham gia lễ hội. Lễ hội diễn ra với nhiều hoạt động sôi nổi như rước kiệu, thắp nhang, tế lễ, chầu văn. .. bày tỏ lòng thành kính và biết ơn tới đức thánh linh thiêng.
Tương truyền, sau cuộc chiến đấu với giặc Nguyên Mông năm 1288, phó tướng quân của Nhân Huệ Vương – Trần Khánh Dư hi sinh, thi thể ông trôi dạt về bãi biển phía Tây Nam đảo Quan Lạn. Để tưởng nhớ công ơn lớn lao của người phó tướng quân, nhân dân trên đảo đã dựng đền thờ ở đảo.
Bài văn khấn Cậu Bé Cửa Đông:
Nam mô a di đà Phật!
Con lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.
Con lạy Đức Ngọc Hoàng Thượng Đế.
Con lạy Tam Tòa Thánh Mẫu.
Con lạy Tứ Phủ Chầu Bà.
Con lạy Ngũ Phủ Quan Lớn.
Con lạy Mẫu Liễu Hạnh, Mẫu Thoải Phủ, Mẫu Đệ Nhất Thượng Ngàn, Mẫu Đệ Nhị Thượng Ngàn, Mẫu Đệ Tam Thượng Ngàn.
Hôm nay là ngày … tháng … năm …, con là …, ngụ tại …, thành tâm dâng lên lễ vật gồm …, lòng thành kính cầu xin:
- Cậu Bé Cửa Đông: Mẹ là giáng sinh con trai Ngọc Hoàng, giáng trần cai quản miền đồng bằng. Mẹ thương con nhỡ nhàng, long đong vất vả, con dốc lòng thành kính, sắm sửa lễ vật dâng lên Mẹ. Xin Mẹ chứng giám lòng thành, ban cho con sức khỏe dồi dào, tai qua nạn khỏi, mọi sự bình an, gia đạo an khang, làm ăn phát đạt.
- Cầu cho: … (Gia đình, người thân, bạn bè, …) sức khỏe dồi dào, an khang thịnh vượng, gặp nhiều may mắn trong cuộc sống.
- Cầu cho: … (Quốc thái dân an, mưa thuận gió hòa, …)
Con xin thề nguyền trước Tam Tòa Thánh Mẫu, nếu được như nguyện con sẽ sắm sửa lễ vật lớn dâng lên Mẹ để tạ ơn.
Con lạy Mẹ!
Nam mô a di đà Phật!