1. Cô Bé Thoải là ai ?
Cô Bé Thoải hay còn gọi là Cô Bé là một hình tượng thần thoại trong tín ngưỡng dân gian Việt Nam. Cô là một trong ba vị Cô Bé trong bộ Tứ Phủ cùng với Cô Bé Thượng Ngàn và Cô Bé Đồi Chè. Cô Bé Thoải được coi là nữ thần quản lý sông ngòi, có khả năng ban phát phúc lành, trừ tà ma quỷ và trợ giúp con người trong đời sống. Theo truyền thuyết, Cô Bé Thoải là con út của Vua Thuỷ Tề. Cô sinh ra và lớn lên tại Long Cung được thừa hưởng tình thương yêu của bố mẹ cùng các anh chị em. Tuy nhiên, Cô Bé Thoải vẫn có một lòng yêu thích loài người và mong muốn được lên nhân gian sinh sống. Cô Bé Thoải hay được miêu tả là một cô bé rất xinh đẹp, với mái tóc đen dài óng ả, gương mặt bầu bĩnh cùng đôi mắt long lanh. Cô diện bộ quần áo màu trắng tinh khiết, tay phải cầm cây gậy đang ngồi trên một con rùa vàng.
Các truyền thuyết về Cô Bé Thoải
Dù có nhiều câu chuyện về Cô Bé Thoải Phủ lan truyền trong nhân gian, tuy nhiên thân phận của Cô luôn là một ẩn số. Không ai biết chắc chắn Cô sinh ra nơi nào, bố mẹ Cô là ai, và Cô có thể cứu giúp người dân tại bất cứ vùng đất nào. Chính việc này đã càng tạo nên điều bí ẩn và thiêng liêng về nhân vật thánh cô này. Cô Bé Thoải Phủ là một trong Tứ Phủ Thánh Cô, một loại hình tín ngưỡng dân gian lâu đời nhất Việt Nam. Cô Bé đứng thứ 10 trong danh sách trên, ngự tại toà Sơn Trang ngay dưới chân thượng cung.
Tương truyền, Cô Bé Thoải Phủ có sắc đẹp kiều diễm, nhẹ nhàng, thanh thoát, toát lên thần thái tao nhã của một nàng công chúa. Không chỉ thế, Cô cũng là người uyên bác, biết ít hiểu nhiều, tinh thông, am hiểu đủ thứ trên trời dưới đất.
Cô Bé Thoải Phủ có sức mạnh vô hạn. Cô có thể hô mưa gọi gió, sai khiến vạn vật, xoay chuyển, biến đổi. Nhờ thế, Cô đã nhiều phen ra tay cứu giúp nhân dân, góp phần trừ bạo, phò khổ hộ bần, ban phát tiền tài, giúp đỡ họ có đời sống no ấm, thái bình.
Có rất nhiều câu chuyện nói ngợi sự nhân hậu của Cô Bé Thoải Phủ. Một trong những câu chuyện nổi bật là về sự tích Cô cứu vớt một người vợ bị chồng phụ bạc. Người phụ nữ nọ đã cầu khấn Cô và được Cô ban một phép màu giúp có thể tự lực nuôi sống bản thân cùng gia đình.
Với sự biết ơn và kính trọng, người dân đã lập miếu thờ Cô Bé Thoải Phủ tại nhiều địa phương trên toàn đất nước. Họ luôn đến cầu nguyện xin Cô ban phúc lành, chở che bảo vệ người thân và con cái.
Lễ hội Cô Bé Thoải
Lễ hội Cô Bé Thoải là một trong những lễ hội quan trọng theo tín ngưỡng dân gian Việt Nam. Lễ hội được cử hành vào khoảng tối ngày 12 tháng 6 âm lịch mỗi năm ở các đền, phủ thờ phụng Cô Bé Thoải, chủ yếu là tại các tỉnh thành vùng ven sông nước như Hải Dương, Thái Bình, Nam Định. .. Lễ hội thu hút đông đảo nhân dân về tham gia nhằm cầu xin may mắn, tiền tài cùng sự phù trợ của Cô Bé Thoải.
Lễ hội Cô Bé Thoải bao gồm nhiều nghi thức truyền thống như:
- Lễ rước nước: Đây là nghi thức quan trọng nhất trong lễ hội. Lễ rước nước được thực hiện từ sông hoặc biển lên đền, phủ để thể hiện lòng thành kính đối với Cô Bé Thoải, vị thần cai quản sông nước.
- Lễ dâng hương: Người dân đến dâng hương, hoa quả, lễ vật để cầu mong bình an, tài lộc và sự phù hộ của Cô Bé Thoải.
- Lễ tế: Lễ tế được thực hiện bởi các thầy cúng để cầu mong cho quốc thái dân an, mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu.
- Hầu đồng: Hầu đồng là một nghi thức tâm linh độc đáo trong tín ngưỡng Tứ Phủ. Trong lễ hội Cô Bé Thoải, các thanh đồng sẽ lên đồng để thể hiện lòng thành kính đối với Cô Bé Thoải và các vị thánh khác trong hệ thống Tứ Phủ.
Ngoài các nghi thức truyền thống, Lễ hội Cô Bé Thoải còn có nhiều hoạt động vui chơi giải trí khác như:
- Múa lân, múa rồng: Đây là những tiết mục biểu diễn nghệ thuật truyền thống góp phần cho lễ hội.
- Chèo thuyền: Đây là hoạt động được nhiều người dân yêu thích, đặc biệt là ở các địa phương ven sông.
- Cầu may: Nhiều người dân đến lễ hội để cầu may mắn, tài lộc và bình an cho gia đình.
Lễ hội Cô Bé Thoải là một nét đẹp văn hoá truyền thống của người Việt Nam. Lễ hội thể hiện lòng thành kính đối với Cô Bé Thoải, vị nữ thần quản lý sông ngòi, nhằm cầu chúc cho quốc thái dân an, mưa thuận gió hoà, mùa màng tốt tươi. Lễ hội cũng là dịp để nhân dân gặp mặt, trao đổi và thể hiện tình đoàn kết dân tộc.