Khi thay bàn thờ mới, bạn không chỉ đơn giản là mang bàn thờ mới đến và thay bàn thờ cũ. Đối với người dân Việt Nam, đồ vật tâm linh và không gian thờ cúng luôn được coi trọng và linh thiêng. Vì vậy, khi chuyển đến nơi ở mới hoặc thay đổi vị trí bàn thờ, ông cha ta thường lựa chọn một ngày giờ phù hợp để thực hiện việc di chuyển bàn thờ. Mục đích là để bảo đảm sự hài hòa về phong thủy, giúp gia đình đón nhận may mắn và tài lộc. Bàn thờ giống như ngôi nhà tâm linh, vì vậy việc khấn xin tổ tiên là rất quan trọng. Dưới đây, Skyhome sẽ hướng dẫn bạn các nghi thức và thủ tục cần thực hiện để mọi việc diễn ra suôn sẻ và bình an.

Thủ tục chuyển bàn thờ

Công việc chuyển bàn thờ bao gồm hai dạng chính, và thủ tục của mỗi loại sẽ khác nhau. Vì vậy, gia chủ cần chú ý không áp dụng thủ tục của loại này cho loại khác.Khi gia chủ đã chọn được ngày tốt, bước tiếp theo là chuẩn bị mâm lễ đầy đủ, gồm:

Lễ Vật	Ghi Chú
Bình hoa tươi	Chọn các loại hoa như cúc, lay ơn, huệ…
Đĩa hoa quả	Ngũ quả, sắp xếp đẹp mắt, tươi ngon
Gà luộc	Gà nguyên con, có thể kèm theo lá chanh
Thịt lợn luộc	Miếng thịt ba chỉ hoặc thịt chân giò luộc chín
Xôi trắng	Xôi gấc hoặc xôi đỗ xanh cũng có thể dùng
Hương vàng	Hương, vàng mã đầy đủ để cúng bái
Rượu, muối, gạo, nước	Đặt trong ba hũ nhỏ trên bàn thờ

Khi đến khung giờ hoàng đạo, gia chủ sẽ đọc văn khấn để kính cáo thần linh và gia tiên, xin phép chuyển dời bát hương sang nhà mới. Sau khi hương gần tàn, gia chủ có thể hóa vàng, rồi thực hiện chuyển bàn thờ sang nhà mới. Khi đã đến nhà mới, gia chủ tiếp tục làm lễ để báo cáo thần linh và gia tiên về việc kê đặt bàn thờ tại nhà mới. Cần lưu ý làm đúng thủ tục và không thiếu sót để được thần linh, gia tiên phù hộ.

Trong quá trình chuyển, chỉ cần chuyển bát hương của gia tiên. Bát hương của thổ công, thổ địa thì nên bốc bát hương mới.

Việc chuyển bàn thờ sang vị trí khác trong nhà đơn giản hơn nhiều so với việc chuyển bàn thờ từ nhà cũ sang nhà mới. Gia chủ vẫn cần chọn ngày tốt và chuẩn bị mâm lễ như bình thường. Khi đến giờ hoàng đạo, gia chủ sẽ đọc văn khấn để xin phép thần linh gia tiên chuyển bàn thờ. Khi hương sắp tàn, gia chủ sẽ làm lễ tạ, hóa vàng và chuyển bàn thờ sang vị trí mới trong nhà mà không cần phải bốc lại bát hương của thổ công, thổ địa.

Chọn ngày, giờ đẹp để thay bàn thờ mới

Việc xem ngày tốt để chuyển bàn thờ gia tiên và lựa chọn vị trí phù hợp không chỉ giúp giữ gìn nét đẹp tâm linh, mà còn có ảnh hưởng quan trọng đến tài vận của gia đình. Đặc biệt, việc di chuyển bàn thờ từ nhà cũ sang nhà mới hay thay đổi vị trí trong nhà là một điều không thể tránh khỏi. Bàn thờ và bát hương là những vật linh thiêng dùng để thờ cúng thần linh, tổ tiên, do đó, khi di chuyển chúng, ta thực sự đang thay đổi vị trí “ngôi nhà” của các vị thần linh và tổ tiên.

Để đảm bảo mọi việc thuận lợi, gia chủ cần lựa chọn một ngày giờ tốt để di chuyển bàn thờ. Việc chọn ngày giờ này không chỉ giúp gia đình tránh được những điều xui xẻo mà còn kích thích tài vận, đem lại may mắn. Trong quá trình này, có một số yếu tố gia chủ cần lưu ý, chẳng hạn như:

Yếu Tố Cần Lưu Ý	Mô Tả
Tránh Hạn Tam Tai	Tránh những năm phạm hạn Tam Tai (xảy ra 3 năm liên tiếp). Mỗi tuổi sẽ có những năm cụ thể phạm Tam Tai.
Ngày Tốt Phù Hợp Với Tuổi	Chọn ngày hợp với tuổi gia chủ để mọi việc thuận lợi, giảm bớt vận xui và thu hút tài lộc.
Ngày Thiên Cẩu	Tránh chọn ngày Thiên Cẩu vì sao xấu chiếu mệnh sẽ gây nhiều điều không may mắn.
Ngày Sát Sư	Kiêng chọn ngày Sát Sư, không tốt cho các công việc quan trọng, đặc biệt là các nghi lễ tâm linh.
Ngày Xung Khắc Với Tuổi	Tránh chọn ngày xung khắc với tuổi gia chủ để không gặp trắc trở trong quá trình chuyển bàn thờ.

Chọn ngày giờ và vị trí đặt bàn thờ phù hợp không chỉ là một nghi lễ tâm linh, mà còn là cách để gia chủ bảo vệ sức khỏe, sự nghiệp và tài vận cho cả gia đình.

Bàn thờ cũ ta nên làm gì ?

Nhiều gia đình khi muốn thay bàn thờ mới thường mang bàn thờ cũ vứt xuống sông hoặc bỏ đi như rác thải. Tuy nhiên, hành động này không chỉ gây ảnh hưởng đến môi trường mà còn thể hiện sự bất kính với thần linh và tổ tiên, điều này có thể mang lại những điều không may mắn cho gia đình.

Khi thay bàn thờ mới hoặc xử lý đồ thờ cũ, trong phong thủy, việc này được gọi là “hạ giải bàn thờ”. Đây không phải là hành động đơn giản vứt đi, mà phải tuân theo một quy trình nhất định. Quy trình này bao gồm các bước sau:

Bước	Mô Tả
1. Dâng lễ tạ	Trước khi bỏ đi bàn thờ cũ, gia chủ chuẩn bị lễ tạ bao gồm hoa quả, đèn nến và các lễ vật khác để cảm tạ và xin phép các vị thần linh, gia tiên.
2. Khấn và xin di chuyển thần linh	Sau khi dâng lễ, gia chủ thành tâm khấn xin các vị thần linh và gia tiên di chuyển từ ngôi nhà cũ sang ngôi nhà mới, tượng trưng cho việc dời nhà cho các vị thần.
3. Rút chân hương	Sau lễ, gia chủ rút một ít chân hương từ bát hương cũ và chuyển sang bát hương mới, thể hiện sự tôn trọng và duy trì linh thiêng của bát hương.
4. Quan niệm về bàn thờ	Bàn thờ làm từ gỗ (thuộc hành Mộc), và khi không còn phù hợp hoặc cần thay mới, gia chủ cần thực hiện nghi lễ xử lý bàn thờ một cách tôn trọng.

Khi nói đến “trở về với cát bụi”, ý nghĩa là mọi vật, bao gồm cả bàn thờ, sẽ trở về với nguyên tố của nó trong ngũ hành. Bàn thờ thường được làm từ gỗ (thuộc hành Mộc), nhưng khi xử lý bàn thờ cũ, chúng ta cần phải áp dụng các phương pháp đúng để không làm ảnh hưởng đến phong thủy và không gây bất kính.

Xử lý bàn thờ cũ:

Loại Bàn Thờ	Cách Xử Lý
Bàn Thờ Gỗ	Khi bàn thờ bằng gỗ đã hư hỏng hoặc cần thay mới, không nên vứt bỏ tùy tiện. Thay vào đó, bạn có thể đốt bàn thờ thành tro, vì lửa thuộc hành Hỏa giúp chuyển hóa thành tro bụi, trở về với cát bụi.
Bàn Thờ Gạch Đá	Với bàn thờ làm bằng gạch hoặc đá, bạn có thể phá bỏ và xử lý như phế liệu. Một cách dễ dàng là đổ xuống những nơi thích hợp như bãi đất hoang hoặc thả xuống sông. Một phương pháp khác là cắt nhỏ bàn thờ rồi đốt ở trong lò hóa vàng.
Thả Đồ Thờ Xuống Sông	Trong Đạo giáo, việc thả đồ thờ xuống sông tượng trưng cho việc giải quyết phần duyên còn lại. Gia chủ có thể cho đồ thờ vào hộp bọc vải đỏ và mang ra sông. Hà Bá, thần cai quản sông nước, sẽ giúp giải quyết duyên này.

Xử lý bát hương:

Bát hương là vật quan trọng nhất trên bàn thờ, và khi thay mới, gia chủ cần phải xử lý bát hương trước. Bát hương thường được làm từ gốm sứ (thuộc hành Thổ), nên việc xử lý bát hương cũng phải tuân theo nguyên tắc “mọi thứ sinh ra từ cát bụi sẽ trở về với cát bụi.”

Quy Trình Xử Lý Bát Hương Cũ	Chi Tiết
Rút Chân Nhang	Trước khi thay bát hương mới, gia chủ cần rút hết chân nhang trong bát hương cũ để không gây ảnh hưởng xấu đến sự linh thiêng của bát hương.
Xử Lý Bát Hương Cũ	Sau khi rút chân nhang, bát hương cũ có thể đập nhỏ và chôn trong vườn hoặc để vào hộp, túi kín rồi bỏ vào nơi thanh tịnh. Tuyệt đối không vứt bừa bãi.
Chuyển Sang Bát Hương Mới	Sau khi xử lý bát hương cũ, gia chủ có thể rút vài chân nhang từ bát hương cũ và cắm vào bát hương mới. Tiến hành chuẩn bị lễ vật và thực hiện lễ cúng bái.
Hạ Giải Toàn Bộ Bát Hương	Nếu thay toàn bộ bát hương (ví dụ khi thay bàn thờ hoặc bát hương đã quá cũ), gia chủ phải rút hết chân nhang trước khi bỏ bát hương đi để tránh ảnh hưởng xấu.

Xử lý các đồ thờ khác:

Quy Trình Xử Lý Tượng Thần Thờ	Chi Tiết
Lễ Hạ Giải Tượng Thần Thờ	Trước khi thay các tượng thần thờ, gia chủ cần làm lễ hạ giải để tạ ơn và xin phép các vị thần linh. Lễ hạ giải cần thực hiện trang trọng.
Xử Lý Tượng Thần Thờ	Nếu là tượng bằng gốm sứ, gia chủ có thể đập nhỏ tượng và xử lý giống như với bát hương (chôn cất hoặc đưa vào nơi thanh tịnh, tránh vứt bừa bãi).
Chôn Cất Tượng Thần Thờ	Tượng có thể được chôn dưới đất hoặc đặt ở nơi sạch sẽ, thanh tịnh. Đây là cách giúp giải tỏa “duyên nợ” giữa gia chủ và các vị thần.
Lưu Ý Khi Thay Tượng Thần	Khi thay tượng mới, gia chủ có thể mang theo lễ vật để dâng cúng và cắm hương, xin phép thần linh gia nhập không gian thờ cúng mới.
Tượng Thần Thờ Bằng Vật Liệu Khác	Đối với tượng làm từ vật liệu khác (như đồng, đá, hoặc kim loại), cách xử lý tương tự nhưng cần lưu ý đặc biệt đến nguyên liệu và tính linh thiêng.