Bàn thờ gia tiên thì nên sử dụng loại gỗ gì?
Bác có hỏi em rằng: “Đồ thờ, nội thất phòng thờ thì thường dùng những loại gỗ nào?”
Thì trong bài này, em sẽ chia sẻ với các bác dòng gỗ được sử dụng phổ biến nhất để làm đồ thờ và nội thất phòng thờ.
Em cũng sẽ chỉ rõ:
Loại nào đứng top 1,
Loại nào đứng top 2,
Loại nào không nên dùng,
Ưu điểm – nhược điểm của từng loại gỗ.
Các bác nên lưu lại bài này hoặc chia sẻ cho người thân, người nhà – những ai mình tin tưởng – để họ cũng biết đâu là dòng gỗ tốt, tránh gặp phải tình trạng nứt, cong vênh, hoặc đặc biệt là mối mọt nhé.
1. Gỗ Hương Đá
Đầu tiên là dòng gỗ hương đá. Về độ ổn định, hiện tại đây là một trong những dòng gỗ được nhiều khách hàng quan tâm nhất. Theo cảm nhận của Skyhome – làm nghề đã hơn 10 năm – thì độ ổn định của gỗ hương đá phải nói là rất cao. Đây là loại gỗ thuộc nhóm 1A, cùng nhóm với gụ và gõ đỏ.
Tỷ lệ nứt, răm là rất thấp. Có những bộ bàn thờ khách đặt từ đầu năm đến cuối năm mới lấy, bên Nam có kiểm tra thì thấy chỉ xuống màu nhẹ, còn kết cấu thì vẫn rất ổn định.
Ví dụ như bộ bàn thờ hàng mộc dưới đây, các bác nhìn sẽ thấy màu gỗ có cũ đi một chút, nhưng thật ra đó chỉ là do xuống màu – rất nhẹ thôi – chứ không ảnh hưởng đến chất lượng gỗ.
Ngoài độ ổn định, gỗ hương đá còn có vân rất đẹp, gỗ rất đanh, chắc tay. Tuy nhiên, có một điểm cần lưu ý: nếu sử dụng gỗ còn tươi, thì sẽ có hiện tượng ra nhựa. Nếu phun sơn ngay, sau một thời gian nhựa sẽ đùn ra ngoài. Vì vậy, bên Skyhome thường để sản phẩm phơi nắng trước, để nhựa thoát ra, sau đó mới xử lý bề mặt. Khi đã xử lý xong thì rất hạn chế bị nứt về sau.

2. Gỗ gõ đỏ
Về phần gỗ gõ đỏ, theo đánh giá, độ ổn định còn cao hơn cả hương đá. Tuy nhiên, vân gỗ và thẩm mỹ thì không bằng hương đá. Đây cũng là điều mà nhiều bác khách phân vân.
Skyhome xin chia sẻ một câu chuyện: Có một anh khách, ban đầu định đặt bàn thờ bằng gõ đỏ vì anh ấy thờ ở tầng 5, hướng Tây, nên muốn gỗ ổn định nhất. Nhưng khi đến tận nơi, nhìn thấy màu gỗ hương đá đẹp quá, thì lại đắn đo. Sau khi trao đổi kỹ, cuối cùng anh vẫn chọn gõ đỏ vì ưu tiên độ ổn định trong điều kiện không gian thờ ở tầng cao, nhiệt độ có thể dao động mạnh.
Thực ra thì cả hương đá và gõ đỏ đều có độ ổn định rất cao, nên các bác không cần phải lo lắng quá nhiều giữa hai dòng gỗ.
Ví dụ như bộ bàn thờ bằng gỗ gõ đỏ bên Skyhome thiết kế theo kiểu vua sập thờ, dài 2m17, rộng 1m27 – để một thời gian dài, màu có xuống nhẹ, lớp vôi nổi lên, nhưng chất gỗ thì vẫn rất ổn. Đây là sản phẩm ván dày 3 phân, chân 28–30 phân – bên Skyhome làm rất nhiều. Gỗ rất bền, chắc và ổn định.

3. Gỗ mít
Về phần gỗ gụ và gỗ mít, hiện tại Skyhome thấy người dùng ít hơn so với trước. Trước kia, đồ thờ như sập gụ, tủ chè, bàn thờ được làm bằng hai loại gỗ mít rất nhiều.
Vừa rồi, bên Skyhome có làm cho một anh khách một bộ bàn thờ bằng gỗ mít. Tuy nhiên, do anh đặt hàng mộc, giá rẻ, nên Skyhome chỉ bảo hành ngắn hạn. Gỗ mít có đặc điểm là khô nhanh, nhẹ, nên sau vài năm dễ bị cong vênh. Đây là chia sẻ thật để các bác nắm rõ.

4. Gỗ gụ
Còn gỗ gụ thì chất lượng tốt, đã được kiểm chứng. Tuy nhiên, tỷ lệ nứt răm lại cao hơn so với hương đá và gõ đỏ. Ngoài ra, màu gỗ xuống nhanh hơn, nên về lâu dài có thể ảnh hưởng đến thẩm mỹ.

So sánh bàn thờ gia tiên gỗ gụ và mít
Nếu so với gỗ gụ và gỗ mít, Skyhome xin chia sẻ:
Gỗ gụ và mít là những dòng gỗ có từ lâu đời, trước cả khi hương đá xuất hiện.
Tuy nhiên, trong khoảng 10 năm trở lại đây, Skyhome thấy hương đá và gõ đỏ có độ ổn định cao hơn.
Về độ ổn định, hương đá và gõ đỏ ít bị nứt khi thời tiết nóng.
Trong khi đó, gỗ gụ hiện nay hay bị nứt.
Còn gỗ mít ta thì thường nhẹ, dễ co ngót, đặc biệt khi đặt đỉnh đồng nặng lên, lâu dài sẽ bị võng mặt.
Skyhome đã gặp nhiều bác dùng bàn thờ gỗ mít khoảng 10 năm, sau đó phải thay bằng hương đá hoặc gõ đỏ.
Ván mặt bàn thờ gia tiên: nên làm ván liền hay ghép để đảm bảo?
Thực ra, tùy điều kiện kinh tế mỗi gia đình. Ván mặt nếu ghép ít và kỹ vẫn được, không vấn đề gì.
Còn nếu có điều kiện, như trường hợp chú khách này, thì nên làm ván liền dày 3 phân sẽ chắc chắn hơn.
Skyhome xin chia sẻ thêm để các bác dễ hình dung:
Kết cấu mặt bàn thờ thường gồm ba cấp:
Cấp đầu tiên là mặt chính
Cấp thứ hai nằm trên đó
Cấp thứ ba là phần đặt đỉnh đồng, bát hương
Đối với bàn thờ rộng tới 1,27m, có khách muốn làm ván liền, nhưng thật sự ván liền khổ lớn như vậy rất hiếm, giá thành lại cao.
Vì vậy, Skyhome thường tư vấn: phần nào cần chắc chắn thì làm liền, phần còn lại có thể ghép kỹ thuật cũng được.
Trong sản phẩm của chú khách này, mặt bàn rộng 1,27m, được ghép hai tấm.
Bác có thể nhìn kỹ đường ghép – nó mờ như một đường chỉ, rất khó phát hiện.
Nếu đường vân gỗ không liền mạch thì đó là ván ghép. Ván này được làm hai lá, mỗi lá dày 2 phân, nhưng hàng của chú thì dày 3 phân, một lá liền.
Tổng kết
Phải chia sẻ thật rằng: gỗ hương đá và gõ đỏ khi lên màu thì rất đẹp, và đặc biệt là xuống màu cực kỳ chậm. Có bác khách đặt bàn thờ bên Skyhome 3–4 năm, sau đó đặt thêm bộ cuốn thư, câu đối, thì chia sẻ rằng màu vẫn rất đẹp, vân gỗ vẫn nổi, nhìn rất bắt mắt.
Nếu các bác đang lựa chọn gỗ để làm bàn thờ gia tiên, thì nên ưu tiên 2 dòng gỗ là hương đá và gõ đỏ trong thời điểm hiện tại. Vừa bền, vừa đẹp, lại phù hợp với không gian phòng thờ hiện đại.