Gỗ Bạch Đàn là gì?
Gỗ Bạch Đàn, hay còn gọi là cây khuynh diệp (tên khoa học: Eucalyptus), thuộc họ Myrtaceae, là một loài cây thường xanh có khoảng 600 loài khác nhau. Cây này có thể cao lớn, trong khi một số loài lại có kích thước nhỏ hơn giống như cây bụi.
Bạch Đàn phát triển rất nhanh và có khả năng thoát hơi mạnh mẽ, điều này khiến đất xung quanh trở nên cát và nghèo dưỡng chất. Cây Bạch Đàn có sức cạnh tranh mạnh mẽ, khiến các loài cây bản địa khó có thể sinh trưởng cạnh tranh. Hơn nữa, Bạch Đàn cũng thải ra các khí độc có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của cây cối xung quanh và làm ô nhiễm nguồn nước ngầm. Tuy nhiên, trong những khu rừng mưa, nơi có nguồn nước dồi dào và đất màu mỡ, Bạch Đàn ít gây hại hơn. Mặc dù vậy, giá trị kinh tế của nó vẫn rất đáng chú ý.
Lá Bạch Đàn dùng để làm gì?
Lá Bạch Đàn là một nguồn thực phẩm đặc biệt cho gấu túi (Koala), và chúng còn được dùng để chiết xuất dầu khuynh diệp, một chất có tác dụng chống côn trùng và khử mùi hiệu quả. Cây Bạch Đàn có vỏ cây dày và dai, hoặc mịn màng, và lá trưởng thành thường có hình chữ nhật hoặc hình elip. Hầu hết các loài Bạch Đàn đều chứa dầu thơm dễ bay hơi.
Hiện nay có hơn 500 loài Bạch Đàn, chủ yếu là từ Úc, được đưa vào trồng ở khoảng 96 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới. Tinh dầu từ lá Bạch Đàn có tác dụng chống nấm, diệt khuẩn mạnh mẽ và có thể giúp điều trị các bệnh như viêm phế quản, lao phổi, bạch hầu. Tinh dầu này cũng có tác dụng giảm đau cơ, đau khớp và thường được dùng trong các loại dầu massage để giảm đau và làm dịu cơ thể.
Vào cuối thế kỷ XIX, lá Bạch Đàn được xem là một loại thuốc chữa bách bệnh. Thổ dân Úc đã sử dụng lá Bạch Đàn nghiền nát để chữa lành vết thương, giúp vết thương mau lành hơn. Ngoài ra, Bạch Đàn còn có khả năng khử trùng không khí, giúp môi trường sống trong rừng Bạch Đàn có lợi cho sức khỏe con người.
Các loại gỗ bạch đàn
Bạch đàn xoắn
Ở khu vực mình (Bắc Giang, Tân Yên), gỗ đàn xoắn thường có vỏ màu đỏ đậm. Đặc điểm nổi bật của cây này là thân cây có hình xoắn lại rất đặc biệt, nhìn khá lạ mắt. Nếu các bác thử dùng dao để chẻ gỗ, sẽ thấy rất khó vì vỏ cây xoắn lại, khiến dao không thể cắt qua được. Thậm chí, nếu thử cắt một đoạn dài khoảng 30-40 cm, các bác sẽ thấy gỗ vặn lại và không thể chẻ bằng tay, phải dùng máy dọc hoặc máy sẻ mới có thể xử lý được.
Nhiều người cũng thắc mắc rằng liệu gỗ đàn xoắn có dễ bị vặn và hỏng khi làm đồ như bàn ghế hay giường tủ không. Mình đã làm nghề này lâu và chưa bao giờ gặp phải trường hợp gỗ đàn xoắn bị hỏng. Các bộ bàn ghế làm từ gỗ này vẫn bền bỉ qua nhiều năm, không hề có dấu hiệu hư hỏng. Các bác có thể yên tâm tìm hiểu và sử dụng loại gỗ này.
Vỏ gỗ đàn xoắn rất khó tách khỏi thân cây, khác hẳn với gỗ bạch đàn trắng. Khi chặt gỗ, bạn sẽ thấy các tia vân rất đặc trưng, xoắn lại, giúp tạo nên sự bền vững cho sản phẩm. Mặc dù vỏ cây nhìn có vẻ khó bóc, nhưng khi sử dụng đúng cách, gỗ đàn xoắn rất bền và đẹp, không dễ bị hư hại.
Bạch đàn trắng
Loại bạch đàn trắng là bạch đàn cổ, ngày xưa lá rất nhỏ và gỗ cực kỳ chắc. Người ta thường ví nó giống như gỗ Liêm xanh vì độ bền và độ cứng của gỗ. Khi cắt ra, gỗ sẽ có vân rất đẹp, giống như những đốm sừng sỏ, rõ ràng và ấn tượng. Đây là những cây bạch đàn sau khi được khai thác và xếp gọn lại, thường được chọn để làm các sản phẩm chất lượng cao.
Nếu anh em muốn mua gỗ để làm các món đồ như cột, đòn tay cho kệ tivi hay bàn ghế, thì có thể chọn những cây này. Bạch đàn cổ có nhiều kích thước, từ vòng vành 50 đến hơn 100. Những cây này rất thích hợp để làm trụ, cột, hoặc các loại hoành trụ vững chắc.
Còn về gỗ bạch đàn trắng, vỏ của nó nhẵn và dễ bóc ra. Gỗ này có màu sáng, dễ làm nhẵn và được dùng phổ biến để làm đồ nội thất như bàn, ghế, giường, tủ, hay thậm chí là các công trình xây dựng như nhà gỗ, nhà cổ. Lõi gỗ bạch đàn trắng có màu hồng rất rực rỡ, khiến gỗ trông rất sang trọng. Thân gỗ bạch đàn trắng mượt mà, nhẵn, và lá rất to.
Về giá cả, gỗ bạch đàn xoắn có thể dao động tùy theo độ tuổi và chất lượng, nhưng một số loại có thể lên đến 100 – 120 triệu mỗi lô gỗ.
Cây Bạch Đàn có độc hại không?
Cây Bạch Đàn hoàn toàn không độc hại. Thực tế, nó có thể được sử dụng trực tiếp bởi cả động vật và con người. Một ví dụ điển hình là gấu túi (Koala) ở Úc, loài động vật này sống trong rừng Bạch Đàn và ăn lá Bạch Đàn mà không gặp vấn đề gì. Nếu Bạch Đàn là cây độc, chắc chắn động vật sẽ không ăn được lá của nó.
Rừng Bạch Đàn ở Úc cũng bảo vệ nguồn nước uống ở nhiều thành phố lớn, điều này chứng tỏ cây này không gây hại cho nguồn nước. Hơn nữa, dầu khuynh diệp, một hợp chất tự nhiên chiết xuất từ lá Bạch Đàn, được sử dụng trong các sản phẩm mỹ phẩm và thuốc, bao gồm cả các viên ngậm chứa tinh dầu Bạch Đàn. Vì vậy, hoàn toàn vô lý khi nói rằng Bạch Đàn là độc hại, chỉ vì một số người chưa hiểu đúng về nó.
Lợi ích của tinh dầu Bạch Đàn
Tinh dầu Bạch Đàn là một trong những loại tinh dầu hiệu quả nhất trong việc điều trị các bệnh viêm nhiễm và sốt. Đối với những bệnh nhân bị sốt cao, tinh dầu Bạch Đàn có thể giúp hạ nhiệt độ cơ thể nhanh chóng và giảm các triệu chứng khó chịu.
