Gỗ lim có rất nhiều loại, vậy thì loại gỗ lim nào là tốt nhất và loại nào đắt tiền nhất? Và sử dụng gỗ lim vào việc gì là phù hợp nhất?
Gỗ lim từ lâu đã nổi tiếng qua các câu ca dao tục ngữ như “Thằng Bờm có cái quạt mo, Phú ông xin đổi một bè gỗ lim” hay “Bong bóng khó chìm, gỗ lim khó nổi, anh với em khó rời.” Vậy gỗ lim là loại gỗ gì, có đặc điểm, ứng dụng ra sao và giá hiện nay như thế nào? Hãy cùng Thắng Tài Lộc tìm hiểu chi tiết qua video này!
Gỗ Lim Là Gì?
Gỗ lim là tên gọi chung chỉ một nhóm gỗ lấy từ các loài lim, bao gồm lim xanh, lim sẹt, lim vàng và các loại lim nhập khẩu như lim Lào, lim Nam Phi, lim Gana. Ở Việt Nam, gỗ lim thường được biết đến với tên gọi lim xanh (Erythrophleum fordii), thuộc họ đậu. Cây lim là cây gỗ lớn, cao trên 30m, thân thẳng và có vỏ màu nâu, nhiều nốt sần.
Gỗ lim thuộc nhóm 2 trong danh sách các loại gỗ quý, gồm nhóm 1 đến nhóm 3. Gỗ lim nằm trong nhóm 2, tức là chỉ sau một vài dòng gỗ nhóm 1. Gỗ nhóm 2 có chất lượng rất cứng, không cong vênh, và có vân gỗ khá đẹp. Tuy nhiên, để nói rằng gỗ lim không cong vênh thì sẽ chia sẻ thật sự với các bác, đây chỉ là một khái niệm mang tính tượng trưng, không chính xác 100%. Vì mỗi loại gỗ có tính chất khác nhau, gỗ tươi sẽ không bị cong vênh nếu nó không quá vàng và đã khô. Một số dòng gỗ có tỷ lệ cong vênh cực kỳ ít, ví dụ như gỗ trắc, gỗ hương, gỗ lim có đinh, và gỗ lim sẽ báo lại. Những dòng gỗ này có tỷ lệ cong vênh rất ít.
Gỗ lim thường được dùng trong kiến trúc cổ như cột kèo, trong công trình thủy lợi như cầu cống, làm ván sản, đóng tàu thuyền, làm cửa và đồ nội thất. Sản phẩm làm từ gỗ lim rất bền, chịu va đập tốt, không bị cong vênh, biến dạng theo thời gian. Đặc biệt, gỗ lim rất được ưa chuộng trong làm cửa, bàn ghế, tủ quần áo, sập gỗ.
Chất gỗ và màu sắc
Bên trong cây lim, phần giác (rác) khá mềm, dễ mục nát, và không thể sử dụng để chế tác thành các sản phẩm cao cấp. Phần giác này chỉ dày khoảng 2-3 phân, không đáng kể. Còn lõi cây lim có màu vàng, hơi pha chút màu đen hoặc xanh, khác biệt với màu đỏ của các loại gỗ khác như gỗ Coca hay Mocha.
Khi xẻ gỗ, mùn cưa của lim có màu vàng hơi đỏ. Cảm giác mịn của gỗ lim xanh khá tốt, nhưng không mịn như gỗ gõ đỏ hay gỗ hương. Tuy nhiên, so với gỗ thông, gỗ lim xanh chất lượng hơn nhiều.
Về mặt màu sắc, gỗ lim xanh có màu xanh đen, khi tiếp xúc với nước, nó chuyển sang màu đen. Gỗ lim có kết cấu khá mịn, tuy nhiên, nếu so với các loại gỗ quý khác như gỗ hương hay gỗ đỏ thì nó không mịn bằng.
Gỗ lim nào là tốt nhất?
Theo Skyhome, không có gỗ lim nào là tốt nhất. Mỗi loại gỗ lim có tính chất và đặc điểm khác nhau. Nó sinh trưởng ở những khu vực hay môi trường khác nhau, do đó cũng mang ra những tính chất khác nhau. Một số loại có độ bền cao hơn, trong khi đó một số lại mềm hơn nhưng không bị răng. Một loại có thể bền hơn nhưng lại có độ chịu lực kém hơn. Chính vì vậy, không thể khẳng định là loại nào tốt nhất. Sự lựa chọn còn tùy vào mục đích sử dụng, sở thích cá nhân, và chất liệu của từng vùng. Vì vậy, không thể so sánh được đâu là tốt nhất. Tuy nhiên, trên thị trường có một số loại gỗ lim phổ biến mà các bác có thể tham khảo, và khi tìm hiểu, các bác sẽ thấy rất thú vị.
Các loại gỗ lim phổ biến
Gỗ lim xẹc (lim đá): Gỗ lim xẹc, còn gọi là lim đá, là một loại gỗ rất cứng. Loại gỗ này chủ yếu phân bố ở vùng Tây Nguyên. Gỗ lim xẹc có màu vàng nâu đặc trưng và độ bền, độ cứng cực kỳ cao.
Gỗ lim xanh: Gỗ lim xanh là loại gỗ mà hầu hết mọi người nghĩ đến khi nhắc tới gỗ lim. Đây là một dòng gỗ rất quý, thường có màu xanh nhạt hoặc nâu sẫm hơn so với gỗ lim vàng. Gỗ lim xanh rất chắc chắn, có độ bóng và độ óng ánh. Nó không cong vênh, không bị mọt và được dùng để làm các sản phẩm nội thất cao cấp như Lục Bình. Gỗ lim xanh nổi tiếng với sự chắc chắn, mang lại cảm giác bền vững cho các sản phẩm.
Gỗ lim Lào: Gỗ lim Lào, theo kinh nghiệm của Sơn, không thể tốt bằng gỗ lim Việt, không cứng bằng, cũng không bền bằng, nhưng giá thành của nó lại cao hơn. Giá thành cao vì gỗ lim Lào được nhập khẩu, và khi nhập khẩu chính ngạch phải đóng thuế, khiến giá tăng lên. Vận chuyển từ Lào về cũng đẩy chi phí lên cao. Gỗ lim Lào hiện nay có kích thước lớn hơn so với gỗ lim Việt, nên được ưa chuộng và sử dụng khá nhiều.
Gỗ lim Nam Phi: Gỗ lim Nam Phi có hai loại chính: lim vàng và lim xanh. Lim vàng thường có vết nứt nhiều hơn, trong khi lim xanh thì có chất lượng tốt hơn, không cong vênh, ít bị mọt và bền hơn. Gỗ lim Nam Phi có tính năng rất đẹp, màu sắc đều, và có độ bóng cao. Tuy nhiên, giá của gỗ lim Nam Phi thường cao hơn do chi phí vận chuyển và nhập khẩu.
Gỗ lim đen: Gỗ lim đen không phải là một loại gỗ tự nhiên mà là do quá trình ngâm nước lâu ngày khiến gỗ chuyển thành màu đen. Khi gỗ lim được ngâm trong nước hoặc trong môi trường ẩm, chất trong gỗ sẽ biến đổi màu, và người ta gọi đây là gỗ lim đen. Đây là một phương pháp chế tác cổ điển mà các cụ ông ngày xưa đã sử dụng.
Cách phân biệt gỗ lim vàng và lim xanh
Lim vàng ít bị mọt hơn lim xanh. Đặc biệt, lim vàng không bị mọt và không bị gãy như các loại gỗ khác. Tỉ lệ cong vênh và mọt của lim vàng rất thấp, hiếm khi xảy ra.
Cách phân biệt qua màu sắc:
Cách đầu tiên là quan sát màu sắc của gỗ lim xanh và lim vàng. Ở đây, em có chuẩn bị hai mẫu gỗ: một thanh lim vàng và một thanh lim xanh. Các bác xem nhé. Thanh này là gỗ lim vàng, còn thanh này là gỗ lim xanh. Nếu nhìn kỹ, các bác sẽ thấy lim vàng có màu hơi vàng chanh, còn lim xanh thì có màu xanh rêu nhạt. Điều này rất dễ nhận ra, lim vàng hơi vàng một chút, còn lim xanh thì có chút màu xanh.
Cách phân biệt qua vân gỗ:
Cách thứ hai là nhìn vào vân gỗ. Các bác để ý xem, vân gỗ lim vàng sẽ rõ nét hơn, có những đường vân sắc sảo, như những đường chỉ mảnh vậy. Còn vân gỗ lim xanh thì có nhưng không rõ ràng bằng, ít vân hơn. Vân lim vàng nhìn rất sắc nét và rõ ràng, còn lim xanh thì vân mờ hơn và ít hơn.
Cách phân biệt qua giác gỗ:
Điều thứ ba là quan sát phần giác của gỗ. Ở đây em có hai tấm gỗ, một tấm lim vàng và một tấm lim xanh. Các bác nhìn xem, giác của lim vàng có màu hơi trắng, còn giác của lim xanh thì có màu xanh rêu. Giác của lim vàng thường dày hơn lim xanh, và đây là một đặc điểm dễ nhận biết.
Giác của lim vàng dày hơn lim xanh gấp rưỡi. Ví dụ, giác của lim vàng có thể dày tới 5 phân, trong khi giác của lim xanh chỉ dày khoảng 1,5 đến 2 phân. Giác của lim vàng dày hơn nhiều so với lim xanh.
Cách phân biệt qua tính chất của gỗ:
Điều thứ tư là về tính chất của gỗ. Lim xanh thường rất cứng nhưng lại dẻo, còn lim vàng thì cứng nhưng lại khô và dễ gãy hơn. Lim vàng, dù cứng nhưng sẽ có những đường nứt, đặc biệt ở các phần đầu hoặc bề mặt. Đó là vì gỗ lim vàng cứng nhưng khô, nên nó dễ có những vết nứt này. Còn lim xanh có những vết nứt, nhưng ít và mờ hơn so với lim vàng.
Cách phân biệt qua ứng dụng thực tế:
Cách cuối cùng là nhìn vào ứng dụng thực tế. Lim xanh thường được sử dụng cho các công trình nội thất ở miền Bắc, như làm cửa, giường, bàn ghế, thậm chí là nhà gỗ. Lim vàng ít được sử dụng trong các món đồ nội thất. Nó chỉ thường được dùng cho những món đồ như sập chiếu ngựa hay kệ tivi. Lim vàng không thích hợp để làm cửa hay các món đồ mỏng dưới 2 phân vì dễ bị cong vênh.
Giá Gỗ Lim
Giá gỗ lim hiện nay trên thị trường có sự chênh lệch lớn, tùy vào chất lượng và loại gỗ:
Lim vàng: Hàng đẹp hai mặt có giá 40 triệu đồng một khối tại chỗ. Hàng thường có giá thấp hơn, khoảng 35 triệu đồng một khối.
Lim xanh: Hàng đẹp có giá khoảng 60 triệu đồng một khối, hàng thô giá thấp hơn, khoảng 50 triệu đồng một khối tại chỗ.
Các bác có thể inbox để mua gỗ. Gỗ lim xanh có giá cao hơn vì nó ít có rủi ro hơn. Chất lượng gỗ lim xanh rất tốt, khi xẻ ra không bị nứt hay xé, đặc biệt là không bị nứt răm. Lim vàng rẻ hơn nhưng đôi khi có thể bị nứt răm một chút, nhưng điều này không ảnh hưởng nhiều đến chất lượng sản phẩm.
Khi gia công, gỗ lim nên được ngâm trong nước hoặc sấy khô để đảm bảo chất lượng. Sản phẩm gỗ lim có thể gặp phải khó khăn trong gia công vì tính chất cứng và nặng của nó.
Gỗ lim là một lựa chọn tuyệt vời cho các sản phẩm nội thất cao cấp nhờ độ bền, tính thẩm mỹ và khả năng chống mối mọt. Tuy nhiên, giá thành của nó khá cao, và việc lựa chọn nhà cung cấp uy tín là rất quan trọng để đảm bảo chất lượng sản phẩm.
Bạn phải đăng nhập để bình luận.